Çocuğu Madde Bağımlılığından Koruma Yolları

Bak bende ne var?
+O birayı nereden aldın?
Nereden aldığımı boş ver, gel içelim.
+Bilemiyorum. Başımız belaya girmez mi?
Bir bebek gibi davranma! Kimse bilmezse başımız nasıl belaya girsin?
+Hadi, bakalım bütün şişeyi bir yudumda içebilecek misin?
Peki antrenman ne olacak?
+Zamanında yetişiriz. Ayrıca bira seni gevşetir. Harika olacak.
Peki, bir şey olmayacağından eminsen…

8 yaşındaki iki kız çocuk arasında geçen bu diyalog bir hayal ürünüdür ama emin olabilirsiniz ki gerçek hayatta, evde ve okulda buna çok benzeyen binlerce diyalog yaşanıyor. Çoğu çocuk bunun gibi konuşmalara bir şekilde maruz kalıyor. Bu yaşanmadan önce çocuğunuzla konuşmanız önemlidir.

Madde bağımlılığı her zaman başkalarının çocuklarında veya büyük şehirlerde görülecek diye bir şey yoktur. Hepimiz iyi aile çocuklarının bunun gibi hikayelerle hayatlarının değiştiği hakkında bir çok haber duyarız. Bu, aynı zamanda rastlantısal bir şey değildir. Araştırmalara göre, ailelerin, çocuklarının madde bağımlısı olması üzerinde çok büyük etkisi olduğu görülmüştür. Aile sevgisinin, yol göstermenin ve destek olmanın çocukların kendilerine olan güvenlerini, özsaygılarını, kişisel değerlerini ve amaçlarını geliştirmelerinde çok büyük etkisi vardır. Bütün bunlar, madde kullanımından uzak çocuklar yetiştirmede önemlidir.
Bu bölüm, aile iletişiminin çocuklardaki madde bağımlılığını engellemedeki rolü ile ilgilidir.

Çocuklarla Madde Bağımlılığı Hakkında Ne Zaman Konuşulmalı?

  • Çocuklarla konuşmanın en iyi zamanı onlar madde bağımlısı olmadan öncedir.
  • 4-12 yaş arası çocuklar genellikle madde kullanmayan gruptur ve büyüklerin görüşlerini, tavsiyelerini dinlemekte isteklidirler.

Bir araştırmaya göre (NIDA), 12-17 yaş arasında bulunan yaklaşık 1.6 milyon çocuk yasadışı madde kullanmaktadır. 17 yaşından küçük 5 milyona yakın çocuk ise alkol kullanmaktadır. Bu araştırmanın bulgularına göre, alkol kullanımına başlama yaşı ortalama 12’dir. Bu nedenle de, çocuklarınızla madde kullanımı ve bağımlılığıyla ilgili konuşmanız için en iyi zaman ‘‘BUGÜN’’dür.

Çocuklarla Madde Bağımlılığıyla İlgili Nasıl Konuşulmalı?

Çocuklar ailelerinden uyuşturucu maddelerin her derde deva olan bir ilaçmış gibi kullanıldığını öğrenebilirler. Sık sık, aileler şu yorumları yaparlar: “Sigaraya ihtiyacım var.”, veya “Bu içkiyi hakkettim bugün.” Bu gibi sözler çocukların akıllarına şöyle bir fikrin oluşmasına yol açabilir: Günlük gerginlikleri uyuşturucu maddeler veya alkol rahatlatır.

Çocuğunuza madde kullanımı hakkındaki bilgiler çoğunlukla okulda öğretildiği, reklamlarda gösterildiği veya din derslerinde konuşularak verildiği için, siz bir bardak şarap içerken çocuğunuzun birden irkilmesi şaşırtıcı olmamalıdır.

Çocuğunuz:

“Anne!” Öğretmenim likör bir uyuşturucudur dedi ve sen uyuşturucu almamalısın.” diyebilir. Ya da sizi bir anda uyarabilir, “Baba, alkol satan bir yerden bir şey almamalısın.”
Bu gibi durumlar, sizin çocuklarınıza neden alkol kullandığınızı ve bu kullanımın bağımlılıktan ne kadar farklı bir şey olduğunu açıklamanız için iyi bir fırsat olabilir.

  • Aile Kurallarıyla Başla.

Çocukların kurallara, sınırlara ihtiyacı vardır ve çocuğunuzun sizin ondan neler beklediğinizi bilmesi gerekir. Net ve anlaşılır kurallar koymak önemlidir. Örneğin çocuğunuza, “Bizler evimizde sağlımıza önem veririz ve hiçbir maddeye bağlanmayız.” diyebilirsiniz.

  • Madde Kullanımıyla İlgili Kanunları Açıkla.

Bazı maddeler yasa dışı değildir ve bunları kullanmak kötü bir şey olmayabilir. Yetişkinlerin şarap içmesi yasak veya sağlıksız bir şey değildir. Çocukların alkol kullanması sağlığa zararlı, yasak bir olaydır ve aynı zamanda yetişkinlerin de çok fazla miktarda alkol kullanması sağlıklı değildir. Ama doğru miktarda alkol kullanımı yasaldır, kötü bir şey değildir.

Aynı zamanda, reçete kullanmanız ve reçetesiz ilaçları alırken dikkatli olmanız önemlidir. Çocuğunuzun yanında herhangi bir ilaç kullanmayın. Eğer kullanmanız gerekirse, nedenini açıklayın. Şöyle söyleyebilirsiniz: “Ben bu soğuk algınlığı ilacını alıyorum çünkü bunun gibi ilaçlar bana yardımcı olacak.” Çocuklarınızın, ilaçların doğru kullanıldığında pozitif etkileri olduğunu bilmelerini sağlayın.

  • Madde Kullanımıyla İlgili Kritik Reklamları Konuşun.

İlaçların, sigaranın ve alkolün iyi ve kötü yanlarıyla ilgili bilgi veren reklamlar gösterilmektedir. Televizyon, radyo ve basılı reklamlar fiziksel ve sosyal problemlerin ilaçlarla, sigarayla veya içkiyle iyileştirilebileceğini söylemektedir. Çocuklar ise,  yetişkinlerin her sorunlarında bu yatıştırıcıları aldığını görmektedir.
Bu kimyasal maddelerin bütün hastalıkları iyileştirdiği, kişiye güzellik, başarı ve eğlence sağladığı yönünde verilen mesajlar oldukça tehlikelidir. Bu mesajlar, yaratılan fiziksel hasarları (kusma ve bağımlılık gibi) içermez. Çocuğunuza yardım etmek için onların bu reklamları görmelerini sağlayın ve onlara şu soruları sorun:

Sence gerçekten sigara mı bu kadınları mutlu eden?
Bu adam bütün bir şişe likörü içerse sence ne olur?
Bu kadının uyuması için uyku haplarından başka bir şey düşünebiliyor musun?
Bütün baharatlı yiyecekler bu adamın karnının ağrımasına sebep oluyorsa, sence bu adamın karın ağrıları bu ilacı kullanmadan nasıl geçebilir?

Bu gibi konuşmalar çocuğunuzun, mutluluğun kimyasal maddelerde saklı olmadığını anlamasını sağlayacaktır.

  • Çocuğunuza ilaç kullanımını göstermek için medyayı kullanın.

Madde ve ilaç kullanımıyla ilgili günlük gazeteleri tarayın ve ilgili makaleleri yuvarlak içine alın. Bazıları madde kullanımının yıkıcı etkileriyle ilgilidir ve alkol kullanımı yüzünden yaşanan araba kazalarını ve akciğer kanseri ölümlerini gösterir. Diğerleri ise ilaç kullanımının yararları ve hatta hayat kurtarıcı etkilerinden bahseder. Bütün bu hikayeler size, çocuklarınıza bilinçli kullanım ve yaşamı tehdit eden şekilde kullanım arasındaki farkı öğretmenizde yardımcı olur.

Madde Kullanımı Hakkında Anaokulundan 3. Sınıfa Kadar Çocuklarınızla Yapacağınız Konuşma

Küçük çocuklar madde bağımlılığının olumsuz etkilerini algılayamazlar. Fakat, insanların meyve ve sebze gibi şeyler yiyerek sağlıklı kalabildiklerini; abur-cubur gibi yiyecekler yiyerek ve “kötü” maddeler kullanarak hasta olabileceklerini bilirler. Bu yaş, madde bağımlılığını konuşmak için çok erken olsa da sağlıklı olmanın ve kişisel kararların önemini anlatmak için idealdir.

  •  Ailedeki Davranış ve Kuralları Konuşmak

Madde bağımlılığını önleme çalışması öncelikle evde ahlaki değerleri ve net kuralları konuşarak başlar. Çocuklarınızla erkenden doğru ve yanlışları konuşun. Çocuğunuza, ailenizin bazı uyulması gereken kuralları olduğunu anlatın. Ahlaki bir durum oluştuğunda çocuğunuza “neden” bu şekilde davrandığınızı ve inançlarınızı açıklayın.

Örneğin:

Bu sakızı bu dükkandan parasını ödemeden alamazsın çünkü sana ait olmayan bir şeyi almak yanlıştır.
Bu yiyeceği fakir olanlara vereceğiz çünkü biz, bizim kadar imkanı olmayanlarla paylaşmayı severiz.
Bu kelimeyi arkadaşın kullansa bile biz bu ailede bu şekilde konuşmuyoruz ve bu kelimeyi kullandığını bir daha duymak istemiyorum.
Bu oyunu senin kadar iyi oynamayı bilmeyen çocuğa gülme veya bağırma; çünkü bu, onun duygularını incitir. Onun yerine, onunla pratik yapabilirsin.
Bu ailede biz alkol veya legal olmayan maddeler kullanmıyoruz. Biz sadece legal olan ilaçları ve doktorumuzun bizim için önerdiklerini kullanıyoruz.

Bunlar gibi “iyi ve kötü” açıklamalar küçük çocukların değer yargılarını geliştirmelerinde yardımcı olur. Bu da sonrasında, onların madde bağımlılığının kötü bir şey olduğu kanısına varmalarını sağlar.

Sağlıklı Olmanın Önemini Konuşun. Küçük çocuklar, vücutlarına aldıkları maddelerin bedenlerinde bıraktığı etkileri anlayabilir. Çocuğunuza abur cuburu veya sebzeyi bırakman lazım dediğinizde nedenini anlatmak için de zaman ayırmanız gerekir. Örneğin:

Vücudu elma gibi sağlıklı yemeklerle beslediğin zaman o da kendini iyi hisseder; çünkü bu gibi yiyecekler vücuduna büyümek için gerekli enerjiyi verir.
Eğer kendini şeker gibi yiyeceklerle beslersen vücudun kaslarının ve kemiklerinin gelişmesi için gerekli besini alamaz.
Sigara, fazla alkol tüketimi ve bazı maddeler vücudun için iyi değildir çünkü seni hasta edebilirler.
Sokakta bulduğun hiçbir şeyin tadına bakma. Vücuduna zarar verecek ve seni hasta edecek bir şey olabilir.

Bunlar gibi yorumlar madde bağımlılığını önlemek için öğretici olur ve çocuğunuza, zararlı maddelerin vücuda alınmasının kötü bir fikir olduğu görüşünü benimsetir.

  •  İyi ve Kötü Maddeler Hakkında Konuşun.

Bazı çocuklar düşüncelerinde kesin ve serttir. Eğer öğretmenleri onlara “Maddelere hayır de,” derse onlar bütün madde çeşitlerini “kötü” kategorisine koyar. Çocuklarınıza, madde bağımlılığının ne olduğunu kendi gözlemlerinizi sunarak anlatabilirsiniz. Örneğin, çocuğunuz hasta olduğunda ve doktor ona bir ilaç verdiğinde, bu durumu bazı maddelerin yararlı olduğunu göstermek için kullanabilirsiniz.

Aynı zamanda çocuğunuza, doktorun size ne kadar ve ne zaman ilaç kullanmanız gerektiğini neden söylediğini de anlatabilirsiniz. İlacın düzgün kullanılması gerektiğini ve fazla dozun çocukları hasta edebildiğini anlatabilirsiniz. Ya da, eğer çocuğunuzla birlikte sarhoş bir arkadaşınızın veya akrabanızın yanındaysanız, “O, çok fazla alkol aldığı için nasıl davrandığını veya konuştuğunu kontrol edemiyor. Biraz sonra kendini çok büyük ihtimalle hasta hissedecek.” diyebilirsiniz. Aynı zamanda da çok az miktarda alkol tüketenlerin de kontrollerini kaybetmediklerini veya kendilerini hasta hissetmeyeceklerini hatırlatmanız gerekir.

  • Hayır Demekle İlgili Konuşun.

Küçük çocuklar onlara “kötü” madde önerenlere net bir şekilde hayır diyebilmelidir. Ne yazık ki, araştırmalara göre, bu zamanın çocukları gerçek hayatta böyle bir durumla karşılaştıklarında bir slogandan daha fazla şeye ihtiyaç duymaktadır. Çocuklarınıza, maddelere karşı hayır demeleri için kendilerini güçlendirmeyi ve toplum baskısına karşı koyabilmeyi öğretmeniz önemlidir.

    This will close in 20 seconds

    Hemen Ara

     
    Hemen Ara  

    WhatsApp

     
    WhatsApp  

    Randevu Talebi

     
    Randevu Talebi  

    Uzmana Sorun

     
    Uzmana Sorun  
    HIZLI RANDEVU TALEP ET

      X
      RANDEVU TALEBİ LABORATUVAR SONUÇLARI