Geçtiğimiz yüzyılda radyoloji bilimi birçok hastalığın tanısı ve tedavisine imkan verecek şekilde ilerleme göstermiştir.
Radyoloji Nedir?
Radyoloji, çeşitli tetkikler vasıtasıyla hastalıkların görüntülenmesi, tanısı ve tedavisinde yardımcı olan tıp branşıdır. Kanser gibi çeşitli hastalıklarının varlığının incelenmesine ek olarak tedavi kapsamında damar tıkanıklıklarının açılması veya radyoterapi (ışın tedavisi) gibi müdahaleler de radyoloji bölümü tarafından gerçekleştirilebilir.
Klasik olarak radyoloji takımı, radyoloji uzmanı ve teknisyenlerden oluşur. Tıp hekimi olan radyologlar elde edilen görüntülerin yorumlanması ve çeşitli tedavilerin uygulanmasında görev alırken radyoloji teknisyenleri ise görüntülerin elde edilmesini sağlarlar.
Radyoloji Hangi Hastalıklara Bakar?
Radyoloji bölümü çeşitli görüntüleme yöntemleri ile vücudun her noktasının incelenmesini sağlayabilir. X-ray (düz grafiler), bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ve ultrasonografi (USG), vücutta meydana gelen değişikliklerin tespit edilmesi amacıyla en sık başvurulan radyolojik görüntüleme yöntemleridir.
X-ray grafiler genellikle kemik yapılarının, göğüs ve karın bölgesinin değerlendirilmesinde ilk başvurulan radyoloji tetkikidir. X-ray grafilerde kemik gibi yoğun yapılar beyaz renkli görünürken hava dolu olan kısımlar ise siyah renkli olarak tespit edilirler. Diğer vücut yapıları ise yoğunluklarına göre bu iki rengin arasında bir tona sahiptir.
Bir diğer görüntüleme yöntemi olan bilgisayarlı tomografi, X-ray grafilerin bir makine yardımıyla kesitsel görüntü alınıp bilgisayarda birleştirildiği radyoloji tetkikidir. BT ile elde edilen görüntüler X-ray grafilere göre daha ayrıntılıdır. Yumuşak doku, kan damarları ve kemiklerin ayrıntılı olarak görüntülenmesini sağlar. Bazı kişilerde çeşitli durumların aydınlatılması amacıyla radyoloji bölümünde kontrastlı tomografi yöntemine de başvurulabilir. Kontrast maddesi incelenecek vücut bölgesinin özelliklerine göre oral (ağızdan) veya damar yolu ile kişiye verilebilir. Nörolojik ve psikiyatrik incelemeler nedeniyle başvurulan bilgisayarlı tomografi, kranial BT olarak isimlendirilir. Kafatası, beyin, kafa içi boşluklar ve beyin omurilik sıvısının geçtiği bölgeler bu radyoloji tetkiki ile incelenebilir. Kemik yapılarının anormallikleri, kan damarlarının yapısal bozuklukları, beyin dokusunda meydana gelen atrofiler (doku kayıpları), enfeksiyonlar, inme, tümör, bayılmalar, işitme kaybı, nöbetler, görme kayıpları, konuşma bozuklukları, kas güçsüzlüğü ve düşünme veya davranış ile ilgili değişikliklerde kranial BT incelemesine dolayısıyla radyoloji bölümüne başvurulabilir.
Radyoloji bölümündeki bilgisayarlı tomografiye ek olarak manyetik rezonans görüntüleme (MRI) yöntemi de çeşitli nörolojik ve psikiyatrik hastalıkların incelenmesinde fayda sağlar. MRI’da cihaz yüksek manyetik alanda oluşturulan radyo dalgaları ile çeşitli organ ve vücut yapılarının ayrıntılı olarak değerlendirilmesi sağlanır. Radyoloji bölümü görüntüleme yöntemlerinden biri olan MRI’ın bilgisayarlı tomografi ve X-ray grafilerden en büyük farkı, zarar verme potansiyeli bulunan iyonize radyasyonun kullanılmamasıdır. Aşırı kilolu kişiler ve vücudunda metal bulunan bireylerde ise MRI yöntemi uygulanmamaktadır. Anevrizmalar, multiple skleroz, omurilik yaralanmaları, inme, enfeksiyonlar, kistler, tümörler, beyin ödemi, Cushing veya akromegali gibi beyin kaynaklı hormonal anormallikler, iltihaplanmalar, beyin yapıları ile ilgili Chiari malformasyonu gibi gelişimsel kusurlar veya kafa bölgesinden geçirilen travmalarda MRI yöntemi oldukça faydalı bir radyoloji tetkikidir.
Radyoloji bölümünde bulunan MRI tetkikinin aynı zamanda fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) adı verilen farklı bir türü daha mevcuttur. fMRI görüntüleme yöntemi beynin çeşitli bölgelerine olan kan akışını inceleyerek bilişsel aktivitenin değerlendirilmesine imkan sağlar. Kan akımının tespit edilmesi beynin o bölgesindeki nöronların çalıştığına işaret eder. Böylelikle beyin bölgesinin aktivitesi konusunda fikir sahibi olunmuş olur. Bu yöntem beynin normal, hastalıklı veya hasarlı bölgelerinin tespit edilmesini sağlar.
Nörolojik ve psikiyatrik hastalıklar multidisipliner yaklaşımların esas olduğu rahatsızlıklardır. Radyoloji tetkikleri doğrultusunda konulan tanılar ve uzman hekimlerin gerçekleştirdiği tedavilere ek olarak sağlıklı bir hayat için yapılabilecek yaşam tarzı değişiklikleri hakkında bilgi almak için de Özel Moodist Hastanesi ’ne güvenebilirsiniz.
Bu sayfadaki bilgiler Özel Moodist Hastanesi Medikal Ekibi tarafından hazırlanmıştır.
