Deprem deneyimi kişiler üzerinde önemli ölçüde etki gösterebiliyor. Deprem anında ve sonrasında yaşanan kaygı normal olarak kabul edilse de bu durum günler, aylar hatta yıllar boyunca devam edebiliyor. Klinik Psikolog Eslem Fulya Ekşi yaşanılan depremlerin kişilerde travma sonrası stres bozukluğu yaratabileceğini belirtiyor.
Tüm bu süreçlere ait uzman konuşmaları, haberler, görüntüler gibi farklı uyaranlar ile aşırı uğraş hali bu etkiyi daha çok arttırabiliyor.
Türkiye’nin deprem bölgesi olması kişilerin zihninde deprem tehdidi algısını devamlı olarak sürdürmesine ve herhangi bir deprem deneyiminin olmamasına rağmen kaygı seviyesinin artmasına neden olabilir. Buna ek olarak, deprem gibi yaşamsal tehdit oluşturan durumlara maruz kalma hali kaygı seviyesinin anlaşılır şekilde artmasına ve normal olarak kabul edilen bu kaygının deprem deneyimiyle birlikte travmatik bir duruma dönüşmesine sebep olabilir. Deprem gibi travmatik deneyimler başlangıçta çoğu kişiyi olumsuz etkiliyor fakat bazı insanlar için travma etkisi zamanla azalırken bazıları için ise aylar, hatta yıllar boyu devam edebiliyor.,
Yaşanan deprem travmasının uzun sürmesi kişinin hayatının çeşitli alanlarında işlev kaybına neden olabilir. Kişi bu durum ile başa çıkmakta zorlanabilir, psikolojik iyilik hallerinde zamanla azalma görülebilir ve kişi olumsuz deneyime ait anları zihninde tekrar yaşayabilir. Böyle bir durumda travma sonrası stres bozukluğu riski göz önünde bulundurulmalı ve kişinin psikolojik olarak destek alması gerekebilir.
Deprem Sonrası Kısa Süreli Kaygı Normal
Deprem sonrasında bir süre kaygılı hissetmek normal bir süreç. Deprem anının ardından kaygı belirtileri görülebilir. Bu belirtiler bir süre varlığını sürdürebilir ve kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir. Önemli olan bu kaygı ile baş etmeye çalışmak ve yaygınlaşarak kişinin işlevselliğini bozmasını engellemektir. Deprem anını tekrar tekrar konuşmak, o ana ilişkin detaylara maruz kalmak kişinin kaygı durumunu kontrol etmesini engelleyebilir. Bu nedenle kişinin bu kaygı hali ile işlevsel bir şekilde başa çıkmayı amaçlaması öneriliyor.
Deprem sonrası kaygı ile başa çıkmak için bu adımları uygulayabilirsiniz:
- Güvende hissettiğiniz yerlerde vakit geçirin,
- Deprem anından çok fazla bahsetmeyin,
- Normal rutininize dönmeye çalışın,
- Deprem ile ilgili görsel, video, haber gibi uyaranlara yoğun şekilde maruz kalmayın,
- Sevdiğiniz aktivitelerle ilgilenmeyi deneyin,
- Deprem anı aklınıza geldiğinde dikkatinizi dağıtmaya çalışın,
- Deprem anına ilişkin kaygınız artmaya başladığında nefes egzersizi yapın,
- Artan kaygı seviyesiyle baş etmekte zorlandığınızda profesyonel destek alın.
Bu sayfadaki bilgiler Özel Moodist Hastanesi Medikal Ekibi tarafından hazırlanmıştır.
