Yıldırma anlamına gelen mobbing işte, okulda ya da belirli bir grupta kişiye yönelik yapılan sistemli bezdirme, engelleme, rahatsız etme, dışlama ve değersizleştirme davranışlarını içeriyor. Konumu ne olursa olsun herkesin mobbinge uğrayabileceğinden bahseden Psikolog Yusuf Babacan, baş etme becerileri zayıf olan ya da hayır demekte zorlanan kişilerin daha sık mobbinge maruz kalabileceğini belirtiyor.
Çalışma hayatında psikolojik şiddet olan mobbing hem kişi hem de kurum için ciddi bir problem. Bu problemle baş etmek adına öncelikle yaşanan süreci doğru anlamanın, bu sebeple mobbinge uğradığını düşünen kişinin öncelikle mobbing hakkında güvenilir kaynaklardan bilgi edinmesinin gerekli olduğunu belirten Moodist Hastanesi’nden Psikolog Yusuf Babacan, “Kişi zaman zaman çalıştığı kurumdaki insanlarla anlaşamayabilir ya da bazen herkesten daha çok çalıştığını hissedebilir. Ancak bir davranışa mobbing denmesi için tüm bunların sürekli ve sistemli olması gerekir. Çalışan çalıştığı kurum içerisinde sürekli dışlanıyorsa, terfi almasının önüne geçiliyorsa, dalga konusu oluyor ya da hakarete uğruyorsa, izinler, takdir ve iş paylaşımı gibi konularda devamlı haksızlığa uğradığını veya istifa etmeye zorlandığını düşünüyorsa burada mobbingden bahsedilebilir. Bu süreçte kişi ruhsal olarak olumsuz etkilenebilir. Mobbinge maruz kalan kişilerde depresyon, kaygı, uyku problemleri ve bedensel şikâyetler görülebilir” diyor.
“Kadınlar mobbinge daha fazla maruz kalıyor”
Konumu ne olursa olsun herkesin mobbinge uğrayabileceğini belirten Psikolog Yusuf Babacan şöyle devam ediyor: “Mobbing başladığı andan itibaren sessiz kalan kişiler zamanla daha şiddetli bir mobbinge maruz kalır çünkü karşı taraf mobbing uyguladığında karşısındaki kişiden herhangi bir tepki almayacağını öğrendiği için bu olumsuz davranışın şiddetini zamanla arttırır. Yapılan son araştırmalara göre kadınlar, erkeklere göre daha fazla mobbinge maruz kalıyor. Yine aynı şekilde azınlık gruplar da daha fazla mobbinge maruz kalan kesimi oluşturuyor. Kısacası, problem çözme becerileri zayıf olan kişiler, hırslı, başarılı kişiler, kadınlar ve azınlık gruplar daha fazla mobbinge maruz kalmaktadır.
Mobbing karşısında ne yapılmalı?
Mobbinge maruz kalan kişilerin yaşadığı bu zor durumu kurumda güvendiği ve anlaşılabileceğini düşündüğü bir yetkilisiyle ya da arkadaşıyla paylaşması gerektiğini belirten Psikolog Babacan, gerekli durumlarda kişinin şikâyetlerini resmi olarak kuruma bildirebileceğini söylüyor. Psikolog Babacan mobbing karşısında kişilerin yapması gerekenleri şu şekilde sıralıyor:
- Sosyal destek mobbingle baş etmede yararlıdır. Bu sebeple kişi ailesinden ve yakın çevresinden destek isteyebilir.
- Kurumda güvenebileceği ya da anlaşabildiği kişi ya da kişilere durumdan bahsedebilir.
- Mobbinge maruz kalan kişi baş etme becerilerini güçlendirmelidir.
- Kişi mobbing karşısında hayır diyebilmeyi, rahatsızlığını dile getirebilmeyi ve talep etmeyi öğrenmelidir.
- Kişi mobbingle baş etmekte zorlandığı durumlarda psikoterapi desteği alabilir.
Tüm bunların yanı sıra mobbingin kurum için de bir sorun olduğunu ve kurumun, çalışanını mobbingden koruması gerektiğini belirten Psikolog Yusuf Babacan, kurum içi denetlemenin ve yaptırımın mobbingi önlemek adına etkili bir yöntem olduğunu söylüyor.
