Oyun ve oyuncakların çocuklar için önemi bilinmekle beraber yerinde ve zamanında kullanım çocukların fiziksel, psikomotor, duygusal, sosyal ve zihin/dil gelişim alanlarına olumlu katkılar sağlamaktadır. Bunlardan bazılarını şöyle ele alabiliriz.
Oyun ve Fiziksel Gelişime Olan Etkileri
Hareketli oyunlar sırasında çocuklar çeşitli kas hareketleri içerisinde bulunmaktadır. Bu nedenle bu hareketler esnasında kaslarda kasılma ve uzamalar meydana gelir. Kalp atış hızlanır, solunum artar. Bu sırada sıklaşan nefes alışverişi sonucunda kana bol miktarda oksijen gider ve kan dolaşımı hızlanır. Ayrıca toplarla çalışmalar, dengede durma oyunları çocukların dayanıklılığını arttırır.
Oyunun Psikomotor Gelişime Olan Etkileri
Bazı çocuklar hareketli oyunlardan ürkebilir ve çekinebilir. Bu nedenle bu çocuklar için yürüme ve koşma daha kolay hareketler olur. Oyun yolu ile çocuklara cesaret verilebilirse eğer korkuları ve çekingenlikleri ortadan kalkacaktır. Oyunun verdiği neşe ve haz ile olumlu duyguları pekişecek ve iradesi güçlenecektir.
Duygusal Gelişime Olan Etkileri
Çocuklar çoğunlukla hareketli varlıklardır. Bu hareketliliğin yanında bir de iç ruhsal dünyaları bulunmaktadır. O dünyanın içerisine girebilmek, onun duygularını tanıyabilmek ve onu olumlu davranış ve duygulara yönlendirebilmek gerekir. Bunun için eğitsel oyunlar önerilebilir. Bu sayede çocuğun görev duygusu uyandırılabilir, sorumluluk duygusu ve birtakım sosyal beceriler kazandırılabilir. Birçok şeyi oyun yolu ile kazandırmak en etkili yöntemdir.
Sosyal Gelişime Olan Etkileri
Özellikle 6 yaşa kadar çocukların kendilerine göre yargıları henüz olgunlaşmamış olabilir. Bu nedenle toplum kurallarının çocuk tarafından benimsetebilmesi için oyun oldukça etkilidir. Misal evcilik oyunları çocuklar için rol paylaşımı adına önemlidir. Böylece çocuklar toplumsal yaşantı içerisine girerler ve karşılıklı ilişkilerin neler olduğunu oyunda yaşayarak öğrenirler.
Zihin ve Dil Gelişimine Olan Etkileri
Çocukların zihin ve dil gelişimi diğer gelişim alanları gibi oldukça önemlidir. Özellikle çocukların düşünce ve hayal gücünü arttıran oyunlara başvurulmalı ve uygulanmalıdır.
Çocuğun gördüğünü hatırlayabilmesi bunu belleğinde tutabilmesi, okunan kısa hikâye ve masalları dinleyebilmesi, sorulan soruları yanıtlayabilmesi, aklında kalanı anlatabilmesi gibi beceriler oyunlarla birlikte uygulandığında çocuğun öğrenmesi kolaylaşır.
Sonuç olarak oyunun çocukların duygularını, düşüncelerini, gereksinimlerini en iyi ifade ettikleri evrensel bir dil olduğunu unutmamalıyız.
