EEG Testi Nedir?

Elektroensefalografi (EEG) beyindeki anlık elektriksel aktivitelerin vücuda herhangi bir girişimsel işlem olmaksızın elektrotlar yardımıyla kaydedildiği nörolojik bir testtir. Bilgisayarlı tomografi (BT) ya da manyetik rezonans inceleme (MRI) ile gözlenen beynin yapısal özelliklerinden farklı olarak EEG ile beynin, o anki fonksiyonel durumu incelenmektedir. Bu sayede yapısal görüntüleme yöntemlerinde herhangi bir patolojik bulgu olmasa dahi klinik tabloların oluştuğu durumlarda EEG testi kullanılmaktadır. Farklı bir deyişle kişinin MR ya da BT sonucu normal olsa dahi EEG testi yapılması istenebilir.

EEG (Electroencephalography)

Beyinde bulunan elektriksel aktivite, hücrelerdeki biyokimyasal tepkimelere bağlı oluşan elektrik yükünün sonucunda oluşmaktadır. Merkezi sinir sisteminde yer alan nöronların birbirleriyle bağlantı yaptığı noktalarda hücre içi ve dışında bulunan sodyum, klor, potasyum gibi iyon ve moleküllerin elektriksel yük farklılıkları nedeniyle yer değiştirmesi sonucu elektriksel aktivite oluşur. Bu bağlantı noktalarının çok fazla sayıda olması nedeniyle elektriksel aktivitenin ölçümü için moleküler ölçümlere gerek duyulmaz. Bunun yerine elektriksel aktivite, elektrotlar aracılığıyla ölçülür.

EEG testi bu sayede elektriksel aktivitenin ölçülmesinde doğru sonuçlar vermektedir. Normalde, EEG testi uyanıklık ve istirahat halinde ritmik bir aktivite oluştuğunu gösterir. Epileptik aktivitede ise normalde senkronize olarak uyarılan hücrelerin elektrik akımları arasında, kaymalar görülür. Beyin hücrelerindeki aktivitelerin çok fazla sayıda ve hızlı olması sonucu EEG testinde diken-dalga aktivitesi oluşmakta ve anormal ritimler gözlenmektedir. EEG testi yardımı ile beyin elektriksel aktivitesini gösteren dalgalar, bazı hastalıkların teşhisinin konulmasında hekime yardımcı olmaktadır.

EEG Neden Çekilir?

EEG, beynin normal ya da anormal elektriksel aktivitesini göstermektedir. Normal bir bireyde beyin dalgaları, saniyede otuz adede kadar oluşabilmektedir. Ancak epilepsi gibi beyin aktivitesini etkileyen durumların oluşması hâlinde EEG testinde, diken ve keskin dalga gibi anormal değişiklikler görülebilmektedir. Klinik muayenede epilepsi hastalığından şüphelenilmesi, EEG testi planlanmasının en sık nedenlerinden birisidir. EEG, epilepsi hastalığının tespit edilmesinde ve epilepsi hastalarında nöbet tipinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. EEG sonucuna göre tanı konulmakta ve gerekli görülen durumlarda epileptik atakların engellenmesi için tedavinin planlanması yapılmaktadır.Epileptik nöbet tipinin fokal (beynin belli bölgesinde sınırlı) ya da jeneralize (yaygın) olup olmadığının belirlenmesinde de EEG testi sonucunda çıkan bulgular kullanılmaktadır. Epilepsi nöbetlerinin belirlenmesinde de kullanılan EEG testi, nöbetin idiyopatik (nedeninin bilinmediği) mi yoksa semptomatik (belli bir nedene bağlı oluşan) mi olduğunun anlaşılmasına yardımcı olur. Özellikle hastanın geçmişinde, dışarıdan gözlenmemiş bir bayılma hikayesi mevcutsa EEG testi epileptik nöbet tipinin saptanmasında fayda sağlayabilir (1).dışarıdan gözlenmemiş bir bayılma hikayesi mevcutsa EEG testi epileptik nöbet tipinin saptanmasında fayda sağlayabilir (1).dışarıdan gözlenmemiş bir bayılma hikayesi mevcutsa EEG testi epileptik nöbet tipinin saptanmasında fayda sağlayabilir (1).

Epilepsi dışında diğer bazı durumlarda da EEG testinden faydalanılmaktadır. Bu rahatsızlıkların bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:

  • Uyku bozuklukları (Narkolepsi gibi),
  • Kafa yaralanmaları,
  • Beyin enfeksiyonları,
  • Beyin içi kanama,
  • Alzheimer hastalığı,
  • Beyin dokusunun bozulması (Dejeneratif beyin hastalıkları),
  • Beyin dokusunu etkileyen metabolik ya da hormonal durumlar,
  • Santral sinir sistemini etkileyen bazı hastalıklar,
  • İnme,
  • Beyin tümörü.

Bu durumların dışında özellikle yoğun bakımda yatan ve tıbbi cihazlara bağlı yaşayan komadaki hastaların beyin ölümünün gerçekleşip gerçekleşmediğinin anlaşılmasında da EEG testinden yararlanılmaktadır (2).

Uykuda EEG Çekimi Nedir?

Uykuda EEG çekimi, beynin elektriksel aktivitesinin hem uyanıkken hem de uyurken kaydedilmesi ile yapılmaktadır. EEG cihazının elektrotları (küçük diskler) kafa derisi üzerine yerleştirilerek beyin aktivitesi kaydedilmektedir. EEG çekimi sırasında kayıt alınırken bir noktada kişiden derin nefes alınması ya da parlak yanıp sönen ışıklara bakması istenmektedir. Bu sayede beyin dalgalarının aktive edilmesi sağlanmaktadır. Test genellikle iki saate yakın sürebilmektedir. Teşhisin doğru konulması için EEG testi sırasında video kaydı da yapılabilmektedir. Uykuda EEG testi iki şekilde yapılabilmektedir.

Uyku yoksunluğu ile yapılan EEG çekimi öncesinde kişinin testten önceki gece uyumaması ya da az uyuyarak çekime gelmesi gerekmektedir. Kişinin test öncesi uyuyabileceği maksimum sürenin ne kadar olacağı bilgisi EEG randevusu alınırken verilmektedir.

Doğal uyku sırasında yapılan EEG testinde ise kişinin çekim öncesi uykudan yoksun kalması gerekmemektedir. Kişinin doğal bir şekilde uykuya dalmasına izin verilerek EEG çekimi gerçekleştirilmektedir.

Uykuda yapılan EEG testi, hekimin tanı koymasında yardımcı olmakta ve herhangi bir sorun olması durumunda uygun tedavinin belirlenmesinde fayda sağlamaktadır.

EEG Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?

EEG sonuçlarının değerlendirilmesinde öncelikle beynin elektriksel aktivitesinin normal olduğu kısmı incelenmektedir. Normal temel aktivite; yaş, uyku veya uyanıklık durumu, açlık gibi birçok fizyolojik duruma göre farklılık gösterebilmektedir. Mesela altı aylık bir bebekte normal sayılan EEG dalgalarının 6 yaşında bir çocuğun testinde görülmesi bazı hastalıkların habercisi olabilmektedir. Aynı şekilde derin uykuda çekilen EEG testindeki dalgalar ile aynı kişinin uyanık çekilen EEG’sinde görülen dalgaların aynı olması da ciddi nörolojik hastalıkları düşündürebilir. Bu yüzden EEG yorumlanması sırasında fizyolojik faktörler de göz önünde bulundurulmaktadır. EEG testinde elektrotların beynin yarım kürelerini gösterecek şekilde sağ ve sola paralel şekilde yerleştirilmesi sayesinde beyin yarım küreleri karşılaştırılmaktadır. Test çekilmeden önce bireyin kullandığı ilaçlar ve daha önceden geçirdiği hastalıkları ile birlikte kronik hastalıkları da kontrol edilmektedir. Bazı ilaçlar ve hastalıklar EEG üzerinde belirgin etki oluşturabildiği için bu bilgilerin doğru verilmesi önem arz etmektedir. Bunlara ek olarak epilepsi hastalarında yapılan EEG çekimlerinde epileptik nöbet ile EEG çekimi arasındaki süre bazı bulguların değerlendirilmesi açısından önemlidir. Ayrıca EEG testinin sonucunun değerlendirmesi nöroloji uzmanları tarafından yapılmalıdır. Bu sayede doğru teşhis konulması ya da konulan tanının doğrulanması mümkün olmaktadır.

Beyin elektriksel aktiviteleri temelde dört farklı dalga tipine sahiptir. Alfa dalgaları 8-12 Hz frekansına sahiptir ve normalde erişkinlerde uyanık ve gözler kapalıyken görülmektedir. 13-25 Hz hızında olan beta dalgaları frontal ve santral bölgelerde belirgindir. Amplitüd yüksekliği genellikle yatıştırıcı ilaç veya uyku ilacı kullanımı sonrası görülmektedir. Daha düşük frekansa sahip teta (4-7 Hz) ve delta (1-3 Hz) dalgaları ise genellikle patolojik bir sebebe bağlı oluşmaktadır.

EEG Testi Riskli Midir?

EEG testi uzun yıllardan beri uygulanmaktadır ve tanıya yardımcı güvenli bir testtir. Elektrotlar ile beyin aktivitesi kaydedilerek yapılan testte genellikle herhangi bir rahatsızlık oluşmamaktadır. Elektrotlar herhangi bir risk oluşturmamakla birlikte sadece beyin fiziksel aktivitesini ölçmekte ve elektrik çarpılması gibi riskler bulundurmamaktadır. Çok nadir durumlarda nöbet bozukluğu olan kişilerde EEG çekimi esnasında nöbet gözlenebilmektedir. Bu durum genellikle testin bir parçası olan yanıp sönen ışıklara bakarken ya da derin nefes alıp verirken gerçekleşmektedir. Ancak nöbet oluşması sırasında EEG çekimini gerçekleştiren sağlık personeli hızlı bir şekilde müdahalede bulunmakta ve bu yüzden oluşan nöbet, hasta için riskli olmamaktadır. EEG testi yapılan kişinin özel tıbbi durumuna bağlı olarak başka riskler de oluşabilmektedir. Bu yüzden test öncesi endişesi olan bireylerin hekimlerini ve EEG testini gerçekleştirecek sağlık çalışanlarını bilgilendirmesi gerekmektedir (4).

EEG testi sırasında sadece saç derisine yapıştırılan elektrotlar kullanılmakta ve beynin elektriksel aktivitesinin ölçümü sırasında girişimsel yöntemler kullanılmamaktadır. Bu yüzden enfeksiyon ve kanama gibi riskler bulunmamaktadır.

EEG Testi Çekimine Gelirken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

  • EEG testi için randevu aldıktan sonra çekime gelmeden önce dikkat edilmesi gereken durumlardan birisi açlığa bağlı kan şekerinde görülen düşmedir. Bu durum EEG testini etkileyebileceği için testin çekiminden yaklaşık bir buçuk saat önce kan şekerinin düştüğü durumlara hazırlık amacıyla yiyecek getirilmesi önerilmektedir. Özellikle uykuda EEG testi çekiminde tokluk, uykuya yardımcı olması sebebiyle önemlidir. Bu yüzden testten önceki gün vücut aç bırakılmamalı ve oruç tutulmamalıdır.
  • Kafa derisine yerleştirilen elektrotların beyin aktivitesini daha iyi kaydedebilmesi için saçların temizlenmesi ve yağlı saç ile teste gelinmemesi gereklidir. Ayrıca saç spreyi, jöle gibi saç üzerinde kalacak kozmetik ürünlerin kullanılmaması tavsiye edilmektedir.
  • Özellikle uyku yoksunluğu oluşturularak EEG testi çekilecekse uyanık kalmak için kahve veya diğer kafein içeren içeceklerin tüketilmesinden uzak durulmalıdır. Kafein beyin dalga aktivitesini etkilemekte ve EEG testinin sonucunun yanlış yorumlanmasına neden olabilmektedir.
  • Hekim aksini belirtmedikçe EEG testi öncesi düzenli kullanılan ilaçlara devam edilmesi ve teste gelirken kullanılan ilaçların listesi getirilmelidir.
  • Test sırasında bozulan saçın düzeltilmesi için tarak ya da fırça getirilmesi önerilmektedir.
  • Özellikle uykuda EEG testi çekilmesi planlanıyorsa test sonrası eve ulaşıma yardımcı olması amacıyla çekime refakatçi ile gelinmesi tavsiye edilmektedir.
  • Test öncesinde endişe olması durumunda mutlaka hekime danışılmalı ve endişenin giderilmesi konusunda destek alınmalıdır.
  • Uykuda EEG testi çekilmesi planlanıyorsa çekimden önceki gece hekimin önerdiği uyku süresine dikkat edilmesi gereklidir (3, 4).

Bu sayfadaki bilgiler Özel Moodist Hastanesi Medikal Ekibi tarafından hazırlanmıştır.

Randevu Talep Edin

      This will close in 20 seconds

      Hemen Ara

       
      Hemen Ara  

      WhatsApp

       
      WhatsApp  

      Online Randevu

       
      Online Randevu  

      Uzmana Sorun

       
      Uzmana Sorun  
      HIZLI RANDEVU TALEP ET

        X
        <--new--> ONLINE RANDEVU LABORATUVAR SONUÇLARI
        Warning: call_user_func_array() expects parameter 1 to be a valid callback, function 'imw_footer_sticky_bar' not found or invalid function name in /home/moodisth/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php on line 307
        February
        January
        February
        March
        April
        May
        June
        July
        August
        September
        October
        November
        December
        2025
        1900
        1901
        1902
        1903
        1904
        1905
        1906
        1907
        1908
        1909
        1910
        1911
        1912
        1913
        1914
        1915
        1916
        1917
        1918
        1919
        1920
        1921
        1922
        1923
        1924
        1925
        1926
        1927
        1928
        1929
        1930
        1931
        1932
        1933
        1934
        1935
        1936
        1937
        1938
        1939
        1940
        1941
        1942
        1943
        1944
        1945
        1946
        1947
        1948
        1949
        1950
        1951
        1952
        1953
        1954
        1955
        1956
        1957
        1958
        1959
        1960
        1961
        1962
        1963
        1964
        1965
        1966
        1967
        1968
        1969
        1970
        1971
        1972
        1973
        1974
        1975
        1976
        1977
        1978
        1979
        1980
        1981
        1982
        1983
        1984
        1985
        1986
        1987
        1988
        1989
        1990
        1991
        1992
        1993
        1994
        1995
        1996
        1997
        1998
        1999
        2000
        2001
        2002
        2003
        2004
        2005
        2006
        2007
        2008
        2009
        2010
        2011
        2012
        2013
        2014
        2015
        2016
        2017
        2018
        2019
        2020
        2021
        2022
        2023
        2024
        2025
        2026
        2027
        2028
        2029
        2030
        2031
        2032
        2033
        2034
        2035
        2036
        2037
        2038
        2039
        2040
        2041
        2042
        2043
        2044
        2045
        2046
        2047
        2048
        2049
        2050
        MonTueWedThuFriSatSun
        27
        28
        29
        30
        31
        1
        2
        3
        4
        5
        6
        7
        8
        9
        10
        11
        12
        13
        14
        15
        16
        17
        18
        19
        20
        21
        22
        23
        24
        25
        26
        27
        28
        1
        2
        00:00
        01:00
        02:00
        03:00
        04:00
        05:00
        06:00
        07:00
        08:00
        09:00
        10:00
        11:00
        12:00
        13:00
        14:00
        15:00
        16:00
        17:00
        18:00
        19:00
        20:00
        21:00
        22:00
        23:00
        February
        January
        February
        March
        April
        May
        June
        July
        August
        September
        October
        November
        December
        2025
        1900
        1901
        1902
        1903
        1904
        1905
        1906
        1907
        1908
        1909
        1910
        1911
        1912
        1913
        1914
        1915
        1916
        1917
        1918
        1919
        1920
        1921
        1922
        1923
        1924
        1925
        1926
        1927
        1928
        1929
        1930
        1931
        1932
        1933
        1934
        1935
        1936
        1937
        1938
        1939
        1940
        1941
        1942
        1943
        1944
        1945
        1946
        1947
        1948
        1949
        1950
        1951
        1952
        1953
        1954
        1955
        1956
        1957
        1958
        1959
        1960
        1961
        1962
        1963
        1964
        1965
        1966
        1967
        1968
        1969
        1970
        1971
        1972
        1973
        1974
        1975
        1976
        1977
        1978
        1979
        1980
        1981
        1982
        1983
        1984
        1985
        1986
        1987
        1988
        1989
        1990
        1991
        1992
        1993
        1994
        1995
        1996
        1997
        1998
        1999
        2000
        2001
        2002
        2003
        2004
        2005
        2006
        2007
        2008
        2009
        2010
        2011
        2012
        2013
        2014
        2015
        2016
        2017
        2018
        2019
        2020
        2021
        2022
        2023
        2024
        2025
        2026
        2027
        2028
        2029
        2030
        2031
        2032
        2033
        2034
        2035
        2036
        2037
        2038
        2039
        2040
        2041
        2042
        2043
        2044
        2045
        2046
        2047
        2048
        2049
        2050
        MonTueWedThuFriSatSun
        27
        28
        29
        30
        31
        1
        2
        3
        4
        5
        6
        7
        8
        9
        10
        11
        12
        13
        14
        15
        16
        17
        18
        19
        20
        21
        22
        23
        24
        25
        26
        27
        28
        1
        2
        00:00
        01:00
        02:00
        03:00
        04:00
        05:00
        06:00
        07:00
        08:00
        09:00
        10:00
        11:00
        12:00
        13:00
        14:00
        15:00
        16:00
        17:00
        18:00
        19:00
        20:00
        21:00
        22:00
        23:00
        February
        January
        February
        March
        April
        May
        June
        July
        August
        September
        October
        November
        December
        2025
        1900
        1901
        1902
        1903
        1904
        1905
        1906
        1907
        1908
        1909
        1910
        1911
        1912
        1913
        1914
        1915
        1916
        1917
        1918
        1919
        1920
        1921
        1922
        1923
        1924
        1925
        1926
        1927
        1928
        1929
        1930
        1931
        1932
        1933
        1934
        1935
        1936
        1937
        1938
        1939
        1940
        1941
        1942
        1943
        1944
        1945
        1946
        1947
        1948
        1949
        1950
        1951
        1952
        1953
        1954
        1955
        1956
        1957
        1958
        1959
        1960
        1961
        1962
        1963
        1964
        1965
        1966
        1967
        1968
        1969
        1970
        1971
        1972
        1973
        1974
        1975
        1976
        1977
        1978
        1979
        1980
        1981
        1982
        1983
        1984
        1985
        1986
        1987
        1988
        1989
        1990
        1991
        1992
        1993
        1994
        1995
        1996
        1997
        1998
        1999
        2000
        2001
        2002
        2003
        2004
        2005
        2006
        2007
        2008
        2009
        2010
        2011
        2012
        2013
        2014
        2015
        2016
        2017
        2018
        2019
        2020
        2021
        2022
        2023
        2024
        2025
        2026
        2027
        2028
        2029
        2030
        2031
        2032
        2033
        2034
        2035
        2036
        2037
        2038
        2039
        2040
        2041
        2042
        2043
        2044
        2045
        2046
        2047
        2048
        2049
        2050
        MonTueWedThuFriSatSun
        27
        28
        29
        30
        31
        1
        2
        3
        4
        5
        6
        7
        8
        9
        10
        11
        12
        13
        14
        15
        16
        17
        18
        19
        20
        21
        22
        23
        24
        25
        26
        27
        28
        1
        2
        00:00
        01:00
        02:00
        03:00
        04:00
        05:00
        06:00
        07:00
        08:00
        09:00
        10:00
        11:00
        12:00
        13:00
        14:00
        15:00
        16:00
        17:00
        18:00
        19:00
        20:00
        21:00
        22:00
        23:00