Psikofarmakoloji, ruh sağlığı hastalıklarında kullanılan ilaçların yapısını ve canlı vücudundaki etkilerini inceleyen bilim alanıdır.
Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde ilaç tedavileri önemli yer tutmaktadır. Başlıca kullanılan ilaç grupları; antidepresanlar, antipsikotikler, kaygı giderici ilaçlar ve duygudurum düzenleyicileridir. Bu ilaçlar da kendi içlerinde alt gruplara ayrılmaktadır.
Antidepresan ilaçlar; depresyon ve kaygı (anksiyete) bozuklukları tedavisinde, antipsikotik ilaçlar; şizofreni ve benzeri hastalıkların tedavisinde, duygudurum düzenleyicileri; duygudurum (bipolar bozukluk) bozukluklarında, kaygı giderici ilaçlar; kaygı bozukluklarında daha çok kullanılmaktadır.
Bu ilaçlardan bazıları ise, farklı grup hastalıklarda da kullanılabilmektedir. Örneğin; şizofreni hastalarında kullanılan ilaçlar, hekimin önerisiyle depresyon veya duygudurum bozukluğu hastalarında, aynı şekilde kaygı giderici ilaçlar da yine hekim önerisiyle depresyon, şizofreni ve duygudurum bozukluğu tedavilerinde kullanılabilmektedir.
Toplumumuzda psikiyatrik hastalıklara karşı önyargı olduğu gibi, ne yazık ki, ilaçlara karşı da önyargı mevcuttur. Bu önyargılar nedeniyle, hastalıkların tanısı geç konulabilmekte, tedavilerine geç başlanmakta ya da hiç başlanamamaktadır. Hastalıkların tedavi edilmemesi, hastalığın kronikleşmesine, kişilerin hayat kalitesinin belirgin oranda azalmasına neden olmaktadır.
Diğer tıp dallarında kullanılan ilaçlar gibi, psikiyatride kullanılan ilaçların da yan etkileri bulunmaktadır.
Bu yan etkiler, herkeste ortaya çıkmayacağı gibi, aynı şiddette de oluşmaz. Böylesi bir durumla karşılaşıldığında, doktorla irtibata geçilerek önerileri doğrultusunda tedaviye devam edilmesi gerekir. Diyabet veya hipertansiyon hastalıklarında, ilaç yan etki yaptığında tedaviden vazgeçmek yerine, o ilaçtan vazgeçip diğer bir ilaca geçildiği gibi, psikiyatrik hastalıkların tedavisinde de aynı yol izlenmelidir. Çünkü ruh sağlığı bozuklukları tedavi gerektiren hastalıklardır.
En sık karşılaşılan önyargılardan bir tanesi de psikiyatrik ilaçların hepsinin bağımlılık yaptığı düşüncesidir.
Antidepresan ilaçlar, antipsikotik ilaçlar ve duygudurum düzenleyici ilaçlar bağımlılık yapmaz. Bu alanda kullanılan ilaçların sadece bir grubu bağımlılık yapabilmektedir. Bununla birlikte bağımlılık çoğu zaman doktor denetimi dışında kişinin kendi inisiyatifi ile uygunsuz ilaç kullanımı sonucu ortaya çıkmaktadır.
Psikofarmakoloji tedavisinin hastalıkların tedavisinde önemli yere sahip olduğu ve mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gerektiği unutulmamalıdır.
Bu sayfadaki bilgiler Özel Moodist Hastanesi Medikal Ekibi tarafından hazırlanmıştır.
