İçindekiler
VR Terapi Nedir?
1995 yılında bir psikolog ve bir bilgisayar bilimcinin ortak bir çalışmasıyla adını duyuran VR Terapi başladığı dönemden itibaren çığır açan bir yöntem olarak ruh sağlığı alanında kullanılmaktadır. Sanal Gerçeklik Terapisi (VR Terapi) sanal gerçeklik teknolojisi aracılığıyla psikolojik bozuklukların tanı ve tedavisi için kullanılan bir yöntemdir. VR Terapi insan yaşamının gerçeğe en yakın halidir. Böylelikle VR Terapi kişinin gerçek hayatta kaçındığı, korktuğu ve takıntılı olduğu durumları mümkün olabilecek en yakın haliyle yüzleşmesi sağlanır.
VR Terapi Hangi Psikolojik Rahatsızlıkların Tedavisinde Kullanılır?
Sanal Gerçeklik Terapisi Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Kaygı, Fobiler, Yeme Bozuklukları, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Sosyal Fobi, Bağımlık, Panik Bozukluk, Sınav Kaygısı gibi birçok psikolojik bozukluğun tedavisi ve nöropsikolojik değerlendirmelerde kullanılmaktadır. Rehabilitasyon alanında ise sanal gerçeklik kullanımının hastaların işlevselliklerini geri kazanmalarında etkili olabileceğine dair çalışmalar bulunmaktadır.
Ruh sağlığı alanında sorunun tanısı kadar o tanının şiddeti de tedavi planlamasını etkilemektedir. Örneğin kalabalık ortamlarda bulunma konusunda çok yoğun korkusu olan bir kişi, uzun süreçlerin ardından kalabalığa çıkma deneyimine maruz bırakılır. Ancak sanal gerçeklik yöntemiyle bu süre kısaltılarak kişi üç boyutlu sanal gerçeklik gözlüğüyle sanal ortamda kalabalığı maruz bırakılır. Böylelikle gerçek hayatta bu sorununu aşması çok daha hızlı olur.
Sanal Gerçeklik Terapisi, doğal ortamların aslına uygun ve pek çok özelliğinin kontrol edilebilir olması nedeniyle kullanıcıların bu çevreyle aktif bir şekilde etkileşime girmesine izin vermektedir. Gerçek ortamda yapılan terapiler kadar etkili olması terapiye katılımı artıran önemli bir etkendir.
VR Terapi Nasıl Uygulanır?
Sanal gerçeklik gözlüğü gözü tamamen kapatarak, dışarıdan bir uyaran almayı engelleyecek şekilde tasarlanmıştır. Bunun dışında ellerde denetleyici tutularak hareket sağlanmaktadır. Sanal gerçeklik terapisi yüksek işletim gücü olan bilgisayarlara hastanın ihtiyacına göre hazırlanmış programlar yüklenerek kullanılmaktadır.
Danışan sanal gerçeklik gözlüğünü ve denetleyiciyi kullandığı anda terapist bilgisayar ekranında danışanın deneyimlerini iki boyutlu olarak takip etmektedir. Bu şekilde danışanı yönlendirebilir ve kişinin zorlandığı alanları tespit edebilir.
Kişinin sanal gerçeklik gözlüğü ve kontrol kolları aracılığıyla kendi ihtiyaçlarına göre oluşturulmuş sanal ortamın içinde kendini bulması sağlanmaktadır. Sistem kişinin sanal çevrede etkin olmasına ve bu çevreyi kontrol edip değiştirmesine imkan vermektedir.
Sanal gerçeklik uzman bir psikolog tarafından uygulanır. Ruh sağlığı uzmanı kişinin ihtiyaçlarına göre bir tedavi programı hazırlayarak sadece sanal gerçeklik terapisini kullanarak veya geleneksel tedavi yöntemlerine ek olarak bu teknolojiyi kullanır.
VR Terapi Nasıl Sonuç Verir?
Görsel duyularınızı uyararak beyninizi gerçekten orada olduğunuza inandırır, danışanın yaşaması istenilen birçok duygu bu uyarım sayesinde canlanır. Örneğin kedi fobisi olan bir kişi hayali ve sözel olarak kediye duyarsızlaştırılır. Bunun yeterli olmadığı durumlarda sanal gerçekliğin sağladığı imkanlardan faydalanılarak daha etkili bir duyarsızlaştırma sağlanabilir. Bağımlı hastaların farkındalık ve motivasyonlarını artırmak için kullanıldığı gibi bu kişilerin karşılaştıkları zorluklarla baş etmelerinde yeni yöntemler keşfetmeleri sağlanmaktadır. Yine bağımlılık tedavisinde kişi bağımlı olduğu şeyi kullandığında yaşadığı refleks sorunlarını veya hafıza sorunlarını deneyimleyebilmektedir.
Beden görünüşüyle ilgili kaygıların psikolojik bozukluk düzeyine ulaştığı durumlarda gerçek yaşam durumlarının gerçeğe en yakın benzerini yaratarak yeme bozukluklarını tetikleyici uyaranlara ilişkin güvenli, esnek ve kontrollü bir ortam sağlar. Travma tedavisinde kişinin tedavi edilebilmesi için yaşadığı travmatik deneyimi belirli ölçüde hatırlaması gerekmektedir. Sanal gerçeklik teknolojisi aracılığıyla belirli uyaranlar verilerek kişinin yaşadığı deneyimi hatırlaması ve etkili bir travma tedavisiyle duygusal, düşünsel ve bedensel rahatlamaya ulaşmasını sağlar.
Bu sayfadaki bilgiler Özel Moodist Hastanesi Medikal Ekibi tarafından hazırlanmıştır.
